Co znaczy nazwa Adwent?

Słowo adwent pochodzi od łacińskiego „adventus” i oznacza przyjście.

  • Dla starożytnych Rzymian słowo to oznaczało oficjalny przyjazd cezara.
  • Dla chrześcijan oznacza radosny czas przygotowania na przyjście Pana. A więc przygotowanie do Bożego Narodzenia, gdy wspominamy pierwsze przyjście Syna Bożego na ziemię. Ten czas oznacza także radosne oczekiwanie na ponowne Jego przyjście na ziemię.

Pierwsze wzmianki na temat Adwentu jako okresu przygotowania do świąt Bożego Narodzenia pochodzą z IV w.

W Rzymie zwyczaj ten znany był od VI w. i obejmował cztery tygodnie przed świętami. Przez pewien czas Adwent był okresem postu, co dalej jest zachowywane w liturgii wschodniej.

Ile trwa Adwent?

Adwent rozpoczyna kolejny rok liturgiczny. Obejmuje 4 kolejne tygodnie:

  • od pierwszej niedzieli po uroczystości Chrystusa Króla,
  • do pierwszych nieszporów Bożego Narodzenia.

Kościół bowiem poprzez liturgię tego okresu budzi w nas uczucia nadziei, tęsknoty i radosnego oczekiwania.

Jak dzieli się czas Adwentu?

Teologicznie czas ten wyraża oczekiwanie Kościoła na podwójne przyjście Chrystusa. Dlatego też Adwent dzieli się na dwa podokresy.

Każdy z nich ma własne cechy, wyrażone w dwóch różnych prefacjach adwentowych:

  • Pierwszy podokres Adwentu obejmuje czas od pierwszej niedzieli Adwentu do 16 grudnia. Czytane są wtedy teksty biblijne, zapowiadające powtórne przyjście Zbawiciela na końcu świata i przygotowujące do spotkania z Chrystusem Sędzią.
  • Drugi okres Adwentu, od 17 do 24 grudnia, to bezpośrednie przygotowanie do świąt Bożego Narodzenia. Tym czasie szczególnie wspominamy pierwsze przyjście Chrystusa na ziemię, przez które Bóg wypełnia wszystkie obietnice złożone w historii.

Czy cieszyć się w trakcie Adwentu?

Tak, zdecydowanie tak! Przecież jest to oczekiwanie na przyjście Jezusa!

Jakkolwiek przygotowanie na przyjście Pana polega na oczekiwaniu i pokucie (stąd fioletowy kolor szat liturgicznych), to jednak pokuta jest przepełniona radością.

Adwent przypomina nam, że całe nasze życie jest oczekiwaniem.

Co mówi Papież Franciszek?

Ojciec Święty Franciszek podkreśla, że „nasze życie staje się piękne i szczęśliwe, gdy czekamy na kogoś drogiego i ważnego dla nas”.

Dodaje, by czas Adwentu pomógł nam „przekształcić nadzieję w pewność, że Ten, na którego czekamy, kocha nas i nigdy nas nie opuszcza.”

Trzeba powstać i podnieść głowę, ponieważ właśnie wtedy, gdy wszystko zdaje się kończyć, Pan przychodzi, aby nas zbawić. Trzeba Go oczekiwać z radością nawet pośród utrapień, w kryzysach życia i w dramatach dziejowych” – wskazuje Ojciec Święty.

Franciszek, przypomina też o znaczeniu modlitwy, sprawiającej, że płonie lampa serca.

Nawet w najbardziej pracowitych dniach nie zaniedbujemy modlitwy. Może nam pomóc modlitwa serca, polegająca na częstym powtarzaniu krótkich wezwań. W Adwencie przyzwyczajajmy się do mówienia na przykład: «Przyjdź, Panie Jezu». Powtarzajmy tę modlitwę przez cały dzień. Dusza będzie stale czujna!”

Jakie są główne postacie Adwentu?

  • Najświętsza Maryja Panna, Patronka adwentowego czuwania;
  • prorok Izajasz zapowiadający przyjście Zbawiciela i
  • św. Jan Chrzciciel, który bezpośrednio przygotowywał lud na spotkanie Mesjasza

Wszyscy oni wzywają nas do prostowania Chrystusowi ścieżek w naszym sercu. Do zobaczenia w Niebie!

Co to są Roraty?

Nazwa „roraty” pochodzi od pierwszego słowa łacińskiej pieśni na wejście śpiewanej w okresie Adwentu – „Rorate coeli” (Niebiosa, spuśćcie rosę).

Najbardziej charakterystycznym zwyczajem adwentowym, zwłaszcza w Polsce, są Roraty. Jest to Msza św. sprawowana ku czci Najświętszej Maryi Panny, zwykle bardzo wcześnie rano.

Wierni, często w ciemnościach przenikniętych jedynie blaskiem trzymanych w ręku świec, wraz z Maryją czekają na wybawienie jakie światu przyniosły narodziny Zbawiciela.

W niektórych miejscach na roratnich Mszach na początku w procesji z kruchty kościoła do ołtarza z lampionami w ręku idą dzieci. Mszę św. rozpoczyna się przy wyłączonych światłach, mrok świątyni rozpraszają jedynie świece i lampiony. Dopiero na śpiew „Chwała na wysokości Bogu” zapala się wszystkie światła w kościele.

Uczestnictwo dzieci w Mszach roratnich wiąże się ze zwyczajem podejmowania różnych dobrych postanowień na czas Adwentu. Dzieci często zapisują te postanowienia na kartkach, składanych następnie przy ołtarzu. Mają one wyrażać wewnętrzne przygotowanie do Bożego Narodzenia i chęć przemiany życia.

Z Roratami związany jest zwyczaj zapalania specjalnej świecy ozdobionej mirtem, nazywanej roratką. Symbolizuje ona Maryję, która jako jutrzenka zapowiada przyjście pełnego światła – Chrystusa.

Innym zwyczajem jest zawieszanie w kościele wieńca z czterema świecami oznaczającymi cztery niedziele Adwentu. Z upływem kolejnych tygodni podczas Rorat zapala się odpowiednią liczbę świec. Świece i lampiony tak często używane w liturgii adwentowej wyrażają czuwanie.

Nawiązują one do ewangelicznych przypowieści m.in. o pannach mądrych i głupich. Światło jest też wyrazem radości z bliskiego już przyjścia Chrystusa.

Jaki jest kolor szat liturgicznych w Adwencie?

W liturgii adwentowej obowiązuje fioletowy kolor szat liturgicznych. Jako barwa powstała ze zmieszania błękitu i czerwieni, które odpowiednio wyrażają to co duchowe i to co cielesne, fiolet oznacza walkę między duchem a ciałem.

Zarazem połączenie błękitu i czerwieni symbolizuje dokonane przez Wcielenie Chrystusa zjednoczenie tego co boskie i tego co ludzkie.

Wyjątkiem jest III niedziela Adwentu – tzw. Niedziela „Gaudete” (radujcie się). Obowiązuje w niej różowy kolor szat liturgicznych, który wyraża przewagę światła, a tym samym bliskość Bożego Narodzenia.

Zwyczaje adwentowe

Dawniej Adwent był czasem szczególnej aktywności różnych bractw.

Przy kościołach istniały kapele rorantystów, które śpiewem i muzyką uświetniały celebracje, przez co przyciągały wiernych i upowszechniały zwyczaj Rorat.

W XIX w. w Warszawie istniało również bractwo roratnie, które ze sprzedaży świec uzyskiwało fundusze na pomoc ludziom ubogim.

Obecnie corocznie podobną akcję sprzedaży świec prowadzi katolicka Caritas. Od kilku lat w akcji Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzieciom uczestniczą też organizacje charytatywne Kościołów prawosławnego i ewangelicko-augsburskiego.