Parafia bogata duchowo!

Nasza Parafia jest niezwykła. Mamy w niej mnóstwo okazji do czynienia dobra. Wystarczy, że się zaangażujesz!

A właśnie z tego zapyta Cię Bóg po śmierci – ile miłości udało Ci się rozdać…

• Duchowo wspierają nas 4 zgromadzenia zakonne. Czy odwdzięczasz się za tę opiekę Siostrom?
• Możesz modlić się, troszczyć o chorych, wspomagać aż 2 duże szpitale.
• Mamy dusze czyśćcowe wołające o modlitwę. Przy naszym kościele jest cmentarz (z niecodzienną liczbą kapitanów żeglugi wielkiej).
• Nawet nasz grabarz, to człowiek z niesamowitą historią nawrócenia. I życiorysem, którym można by obdzielić kilka osób.

Taka jest nasza Gdynia Orłowo.

Historia Parafii

Najwcześniejsze wzmianki o kościele w Gdyni-Orłowie pochodzą z XVI wieku. Warto wiedzieć, że dzisiejsze prezbiterium kościoła (czyli jego niższa część, w której mieści się także ołtarz) jest pozostałością po wzniesionej w latach 1568-1572 (przez Gergena Rosenberga) świątyni w Małym Kacku.

Około roku 1585 świątynia ta została rozbudowana przez syna Gergena, Jerzego Rosenberga, burgrabię i burmistrza Królewskiego Miasta Gdańska.

Pamiętajmy przy tym, że Gdańsk rozkwitł dopiero pod rządami i przywilejami otrzymanymi w Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Ponownie przyłączył się do Polski, gdy mieszczanie z własnej inicjatywy zapłacili Krzyżakom, aby się wynieśli z miasta. Następnie rozebrali do szczętu ich zamek i oddali się Koronie.

Pozostał jednak germański rys kultury mieszczan (ponieważ miasta w Polsce były zaludniane przez królów przez Niemców przynoszących m.in. rozwinięte rzemiosło, ale i niepewną lojalność wobec nowej ojczyzny). W 1939 roku osiągnął on kulminację wrogości wobec Polski.

Jednym z dowodów na to, że fundatorem kościoła był Jerzy Rosenberg jest olejny obraz wotywny przedstawiający klęczącego przed krzyżem mężczyznę w zbroi, datowany na przełom XVI i XVII wieku. W dolnym narożu obrazu widnieje herb donatora (klęczącego mężczyzny), który należał do rodu Rosenbergów.

Obraz jest częścią epitafium, które do lat 80. XX wieku wisiało w kościele. Niestety w wyniku braku odpowiedniej konserwacji zabytek ten uległ zniszczeniu,zachował się jedynie obraz, który obecnie (od 1987 roku) znajduje się w Muzeum Diecezjalnym w Pelplinie.

Przynależność konfesyjna świątyni (czyli wyznania) wzniesionej przez Rosenberga jest kwestią sporną. Nie jest pewne, czy należała ona do katolików czy luteranów. Przypuszcza się, że istniały dwa obiekty kościelne w tym samym czasie i były własnością poróżnionych ze sobą wspólnot wyznaniowych – katolickiej i luterańskiej.

Architektura pierwszego kościoła

Obecne prezbiterium kościoła MBB w Orłowie stanowi przeważającą część substancji pierwszego kościoła. Wykazuje ono dużą solidność budowlaną. Był to kościół orientowany na planie krzyża łacińskiego z drewnianą wieżą, będącą elewacją zachodnią kościoła. Był to kościół niski i przysadzisty, charakterystyczny dla wiejskiego pejzażu pomorskiego.

Zniszczenia wojenne

Mimo oporu Niemców, Gdynia została w miarę szybko wyzwolona przez front nadchodzący ze wschodu. Odeszli ci, którzy usiłowali unicestwić nas fizycznie.

Przyszli ci, którzy chcieli zabić w nas ducha. Zaczęła się okupacja sowiecka, której skutki odczuwać będziemy przez następne pokolenia.

W czasie wojny kościół bardzo ucierpiał, zniszczona została dobudówka, wieża z dzwonem i plebania.

Zaraz po wojnie decyduje się przyjąć w duchową opiekę tę część Gdyni, którą dziś obejmuje parafia orłowska – ks. Stefan Kwiatkowski. Był to przedwojenny wikariusz w Małym Kacku i okupacyjny wikariusz na Grabówku, kapłan mocno związany z Gdynią.

Zamieszkał tymczasowo u państwa Zegarskich. W 1945 roku nadeszła nominacja ks. Kwiatkowskiego na administratora parafii. Nowy administrator poświecił cmentarz. Jako pierwszych (w obrządku rzymsko-katolickim), pochowano na nim ekshumowanych żołnierzy polskich, którzy polegli w obronie Gdyni we wrześniu 1939 roku.

W 1953 roku cmentarz powiększono w kierunku rzeki Kaczej. Zaraz na początku istnienia parafii ukształtowała się jej granica- uwzględniając położenie kościoła, przyłączono 14 ulic leżących na południe od nasypu kolejowego, wyłączając je z parafii Mały Kack.

W 1952 roku biskup chełmiński przysłał do Orłowa pierwszego wikariusza – ks. Stanisława Zawackiego. W maju 1957 roku wzmacnia prezbiterium orłowskie drugi wikariusz – ks. Zygmunt Trela.

Współczesna rozbudowa kościoła

Stary kościół, który dzisiaj oglądamy jako zabytkowe prezbiterium, nie mógł pomieścić nowej parafii orłowskiej. Osiągał on wymiary 9 m szerokości i 18 m długości. Po wielu staraniach uzyskano zgodę na maksymalne wymiary nowej części- korpusu trzynawowego i wieży: 25 m długości i 15 m szerokości.

• W 1949 roku wzniesiono w stanie surowym nową część kościoła (bez dokończenia wieży).
• W 1955 roku zakończono budowę wieży.
• W 1959 roku rozpoczęto budowę plebanii.

Prawdziwą perłą wśród eksponatów nowej części kościoła jest ambona pochodząca z pierwotnej części kościoła. Została wykonana w 1648 roku i do dzisiaj cieszy bogactwem detali i nienagannym stanem.

Proboszczowie orłowscy

Ks. Stefan Kwiatkowski

• Pierwszym proboszczem orłowskim w dosłownym brzmieniu był ks. Stefan Kwiatkowski (1912-1979).
• Urodził się w Rycerzewie – w parafii Kościelec koło Inowrocławia. Stefan Kwiatkowski ukończył Gimnazjum Humanistyczne w Bydgoszczy i w 1933 roku wstąpił do Seminarium Duchownego w Pelplinie, które ukończył w 1938 roku.
• W czasie wojny sprawował posługę wikariuszowską w Małym Kacku, Żukowie, Grabówku i Obłużu. Administratorem Orłowa został 13.05.1945 roku.
• W okresie proboszczowania w Orłowie był dekanalnym referentem KUL (do 1975 roku), a od roku 1962 Radcą Duchownym ad honores.
• Dnia 11.06.1963 roku przeżywał w Orłowie srebrny jubileusz kapłański. Dokładnie 10 lat po jubileuszu poprosił biskupa o zwolnienie go z obowiązków rządcy parafii.
• Ksiądz Stefan Kwiatkowski był gorliwym kapłanem, entuzjastą odnowy liturgicznej. Był niezwykle wytrawnym i cierpliwym spowiednikiem. Jego kapłaństwo przypadało na trudne lata okupacyjne i równie trudne lata powojenne (komunistyczny terror, problemy zniewolonego i zrujnowanego wojną kraju).

Ks. Stanisław Zawacki

• Drugim proboszczem w parafii MBB w Gdyni Orłowie był ks. Stanisław Zawacki
  • Urodzony 21 września 1927 roku w Chełmnie.
  • Ukończył LO im. M. Kopernika w rodzinnym mieście w 1947 roku.
  • Po maturze podjął studia filozoficzno-teologiczne w Seminarium Duchownym w Pelplinie, przyjmując święcenia kapłańskie w 1952 roku.
• Ksiądz Stanisław Zawacki był wikariuszem w jednej parafii przez 21 lat. W parafii swego jedynego wikariatu (Matki Boskiej Bolesnej w Gdyni-Orłowie), został proboszczem w 1973 roku, po rezygnacji ks. Kwiatkowskiego.
• W kościele gdyńskim był dziekanem od roku 1980, najpierw w dekanacie Gdynia I (Gdynia-południe), a po przyłączeniu Gdyni do Archidiecezji Gdańskiej (gdy podzielono Gdynię na cztery dekanaty), został dziekanem nowo utworzonego dekanatu Orłowskiego.
• W dowód uznania za swoją działalność dla parafii, w 1982 roku otrzymał godność kanonika chełmińskiego, a w 1992 roku kanonika gdańskiego.
• Najbardziej prestiżowym dziełem proboszczowania ks. Zawackiego jest bez wątpienia renowacja wnętrza kościelnego, w jego zabytkowej części – prezbiterium, które w tej chwili jest jednym z piękniejszych w Gdyni.
• Ksiądz Stanisław Zawacki miał wrodzone zamiłowanie do nauczania, był głęboko zainteresowany problematyką katechetyczną i aktualnymi problemami Kościoła. Był przez lata chętnie słuchanym homiletą. Był skromnym i ludzkim kapłanem- przyjacielem ludzi. W 1996 roku w uznaniu zasług został mianowany kapelanem Jego Świątobliwości.
• Umarł nagle 27 listopada 1998 roku przeżywszy 71 lat, w kapłaństwie 46- cały czas pełniąc posługę kapłańską w Orłowie.

Ks. kanonik Krzysztof Rybka

Od roku 1998 proboszczem parafii był ks. kanonik Krzysztof Rybka, który 28 maja 2017 roku został na mocy dekretu ks. Biskupa przeniesiony do parafii św. Bernarda w Sopocie, gdzie obecnie sprawuje funkcję proboszcza parafii.

• Ksiądz Krzysztof urodził się 15 października 1958 roku w Dąbrowie. Studia filozoficzno-teologiczne odbył w Wyższym Seminarium Duchownym w Gdańsku- Oliwie w latach 1977- 1983.
• Święcenia kapłańskie przyjął 16 lipca 1983 roku z rąk biskupa Lecha Kaczmarka.
• Posługę wikariuszowską wypełniał na Morenie, w Nowym Dworze Gdańskim, w parafii katedralnej i parafii św. Barbary w Gdańsku.

ks. dr Tomasz Biedrzycki

Obecnie proboszczem parafii jest ks. dr Tomasz Biedrzycki.

Zgromadzenia zakonne na terenie parafii

W obraz życia religijnego parafii w Gdyni Orłowie wpisała się działalność żeńskich zgromadzeń zakonnych. Cztery wspólnoty zakonne tworzą z parafią wspólnotę duchową Kościoła lokalnego.

Oprócz apostolskiej świętości i ludzkiej życzliwości Siostry uczestniczą w życiu duszpasterskim i katechetycznym.

Na terenie parafii mamy obecnie cztery zgromadzenia zakonne Sióstr:

• Dominikanek,
• Serafitek,
• Karmelitanek,
• Urszulanek.

Siostry Serafitki

• Od 23 września 1967 r. są w Orłowie Siostry Serafitki; zakupiły wówczas część domu jednorodzinnego, który 17 lipca 1969 r. nabyły w całości.
• W 1970 r. ks. bp Kazimierz Kowalski wydał zgodę na prowadzenie domu klasztornego, przeznaczonego dla Sióstr zgromadzenia, jako dom wypoczynkowy;
• 20 sierpnia 1971 r. została erygowana kaplica Św. Józefa, w której jest przechowywany Najświętszy Sakrament.

Siostry Urszulanki

• Od 4 marca 1969 r. są w Orłowie Siostry Urszulanki Unii Rzymskiej;
• 2 grudnia 1967 r. władze państwowe w zamian za budynek klasztorny (przy ul. Pomorskiej nr 41) przekazały Willę Adama Bębenka na ul. Światowida nr 7;
• od początku zaczęła funkcjonować dla wiernych kaplica Najświętszego Serca Pana Jezusa; 16 marca 1969 r. została ona poświęcona przez ks. bp. Kazimierza Józefa Kowalskiego.

Siostry Karmelitanki Bose

• W 1981 r. przybyły do Orłowa Siostry Karmelitanki Bose; zakupiły dom, który następnie rozbudowały; 19 marca 1983 r. dom poświęcił kardynał Luigi Poggi z Rzymu;
• 15 listopada 1984 r. ks. bp Marian Przykucki konsekrował kaplicę Matki Bożej Wielkiego Zawierzenia.

Siostry Dominikanki

• Najpóźniej do Orłowa przybyło Zgromadzenie Sióstr św. Dominika (dominikanki);
• w 1991 r. otrzymały zgodę władz na budowę domu zakonnego; od 8 września 1993 r. zamieszkały pierwsze Dominikanki.
• Dom klasztorny Opatrzności Bożej i kaplicę Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny poświęcił arcybiskup Tadeusz Gocłowski.
• Siostry prowadzą w Gdyni zupełnie wyjątkowe przedszkole p. w. Świętej Rodziny. To miejsce, gdzie dzieci mają domową atmosferę, wzrastają w wartościach katolickich, korzystają z niewątpliwie najpiękniejszego w Trójmieście przedszkolnego placu zabaw.

Do 2021 roku – Siostry Elżbietanki

• W latach 1932-2021 na terenie naszej parafii zamieszkiwały Siostry Elżbietanki. W ich domu od 1933 r. funkcjonowała kaplica Gwiazdy Morza, w której sprawowana była codzienna Msza święta. Siostry były zmuszone zamknąć dom z uwagi na małą liczbę powołań.
• Dlatego apelujemy do każdego katolika – pamiętajmy o codziennej modlitwie o liczne i święte powołania kapłańskie / zakonne! Abyśmy nie skończyli, jak kraje zachodniej Europy, w których dusze odchodzą z tego świata bez sakramentów.

Wszystkie zgromadzenia zakonne tworzą z parafią wspólnotę duchową Kościoła lokalnego, oprócz apostolskiej świętości i ludzkiej życzliwości siostry uczestniczą w życiu duszpasterskim i katechetycznym.

Na terenie parafii działają dwa szpitale

Ważnym elementem działalności naszej parafii jest posługa Duszpasterstwa Chorych. Na terenie Parafii mamy 2 szpitale wraz z kaplicami katolickim:

1. Kaplica szpitala morskiego im. PCK pod wezwaniem Matki Bożej Fatimskiej, to nowoczesny i funkcjonalny budynek. Został oddany do użytku w 1997 roku.

2. Kaplica w Uniwersyteckim Centrum Medycyny Morskiej i Tropikalnej.

• Została oddana do użytku w 2023 roku.
• Nadzór nad remontem i kompletowanie wyposażenia, a przede wszystkim zdobycie środków na ten cel zawdzięczamy w ogromnej mierze staraniom ks. Andrzeja Jereczka – naszego kapelana obu orłowskich szpitali, duszpasterza chorych.